Monitoring
Monitoring van de waterkwaliteit is belangrijk. Zo kunnen we zien wat de waterkwaliteit is en welk effect uitgevoerde maatregelen hebben op deze kwaliteit. Maar we houden ook de ontwikkeling van waterplanten goed in de gaten, zodat we tijdig kunnen maaien op plekken waar waterplanten voor overlast zorgen. We monitoren op verschillende manieren:
- KRW-monitoring
- Projectgebonden monitoring
- Monitoring waterplanten
- Doorzichtmetingen
KRW-monitoring
De kwaliteit van het water houden we al jaren bij met het vaste KRW-monitoringsprogramma. Hierin wordt de chemische toestand en de ecologische toestand van het water bepaald:
- de chemische toestand wordt bepaald door een aantal maal per jaar op een vast punt in het Paterswoldsemeer de aanwezigheid van nutriënten en schadelijke stoffen te meten;
- de ecologische toestand wordt bepaald door eens in de drie jaar te kijken naar de aanwezigheid van planten, vissen, waterinsecten en algen.
Op deze wijze bepalen we niet alleen de huidige toestand, maar kijken we ook naar de effecten van de getroffen maatregelen. En of de gestelde KRW-doelen al zijn behaald. De resultaten verwerken we in een factsheet. Dit doen alle waterschappen voor ieder KRW-waterlichaam.
De resultaten voor het Paterswoldsemeer zijn opgenomen in een tabel ‘kwaliteitselementen Paterswoldsemeer’ die te vinden is op de pagina Waterkwaliteit Paterswoldsemeer
Projectgebonden monitoring
We monitoren ook de effecten van de genomen KRW-maatregelen. Om een goed beeld te hebben van de beginsituatie zijn we begonnen met monitoring voordat we maatregelen gingen uitvoeren.
In 2019 zijn we gestart met de monitoring van de waterkwaliteit van onder andere de Leijeloop, polder Hoornsedijk, Noord-Willemskanaal en na verbinding Meerweg ook de Drentsche Aa, waaruit het water het Paterswoldsemeer instroomt. In het Paterswoldsemeer is één extra monitoringspunt toegevoegd in de Mannewijk. Rondom het meer zijn bovendien peilbuizen geplaatst die de grondwaterstand meten. Zo zien wij wat het peil op het meer en neerslag doet met de grondwaterstand.
Monitoring effect maatregelen
Ook op maatregelniveau gaan we monitoren. Zo worden er sinds 2022 volgens een speciaal opgesteld monitoringsplan de effecten van het nieuwe gemaal Hoornsedijk, de ijzerzandpassage en de NNN-poelen gemonitord. Daarnaast is er een monitoringsplan opgesteld voor het monitoren van de aan te leggen natuurvriendelijke oevers, vissenbossen en vissenhotels. In 2023 vinden de eerste 0-metingen plaats.
Overzichtskaart plaatsen van de meetpunten
Op de 'overzichtskaart plaatsen van de meetpunten' is aangegeven op welke vijf punten rond het Paterswoldsemeer meetpunten zijn om de waterkwaliteit van het meer te meten. Het betreft aanvoer vanuit de Drentse Aa, polder Hoornsedijk, de Leijeloop en inlaat Noord Willemskanaal.
Wanneer je de 'overzichtskaart plaatsen van de meetpunten' om een of andere reden niet kunt lezen stuur een e-mail naar paterswoldsemeer@noorderzijlvest.nl
Kaart locaties van de peilbuizen
Op de kaart 'locaties van de peilbuizen' zijn de zeven locaties aangegeven waar wij rondom het Paterswoldsemeer peilbuizen hebben geplaatst om de grondwaterstand te kunnen meten. Zo zien wij wat het peil op het meer en de neerslag doet met het grondwater.
Wanneer je de 'overzichtskaart plaatsen van de meetpunten om een of andere reden niet kunt lezen stuur een e-mail naar: paterswoldsemeer@noorderzijlvest.nl
Monitoring waterplanten
Aan de hand van een uitgebreid monitoringsplan, die we binnen een proces van samenwerking in 2020 hebben opgesteld, houden we de ontwikkeling van waterplanten en de waterkwaliteit goed in de gaten. Mocht blijken dat er een sterke ontwikkeling van waterplanten te verwachten is, dan grijpen we vroegtijdig in door te maaien.
De monitoring bestaat uit een inspectieronde in het voorjaar, een uitgebreide waterplantenkartering in de zomer en de inventarisatie van meldingen. In 2021 heeft er voor het eerste een inspectieronde en waterplantenkartering plaatsgevonden.
Documenten
Wanneer je om een of andere reden een document niet kunt lezen stuur dan een e-mail naar: paterswoldsemeer@noorderzijlvest.nl
- Rapport Waterplanten kartering in het Paterswoldsemeer 2023.pdf
- Rapport Waterplanten kartering in het Paterswoldsemeer 2022.pdf
- Rapport Waterplanten kartering in het Paterswoldsemeer 2021.pdf
- Memo Inspectieronde waterplanten Paterswoldsemeer mei 2022.pdf
- Memo Inspectieronde waterplanten Paterswoldsemeer juni 2023.pdf
Doorzichtmetingen
Voor de ontwikkeling van waterplanten is het doorzicht een belangrijke parameter. Het doorzicht is een maat voor de waterdiepte tot waar het zonlicht kan doordringen. Het waterschap meet voor de Kaderrichtlijn Water het doorzicht maandelijks bij zwemlocatie De Leijte, dat gelegen is aan de zuidoostkant van het meer. Voor het volgen van de (ruimtelijke) waterplantenontwikkeling was het wenselijk om het doorzicht op meer plekken te meten en te vergelijken met de metingen van het KRW-meetpunt. Zo konden we kijken of het KRW-meetpunt een goed beeld geeft van het doorzicht in het hele meer. We kregen daarbij hulp van vrijwilligers; omwonenden en gebruikers van het meer. Zeventien doorzichtmeters hebben in 2022 en 2023 het doorzicht op 23 plekken gemeten.
Rapport doorzichtmetingen
- Rapport Resultaten doorzichtmetingen Paterswoldsemeer 2022.pdf
- Rapport Resultaten doorzichtmetingen Paterswoldsemeer 2022/2023.pdf
De meetgegevens uit 2022 en 2023 geven voldoende beeld van het KRW-meetpunt of het geldig is. De meetgegevens van het KRW-meetpunt komen overeen met het ‘verloop’ van de andere meetpunten, maar liggen gemiddeld iets lager. Daarom is besloten om een tweede regulier meetpunt in het Paterswoldsemeer aan te wijzen.
In 2024 zetten we de doorzichtmetingen met zes vrijwilligers in afgeslankte vorm voort voor extra inzichten en onderbouwing van de nu getrokken conclusies.
Vlog ‘Wie zijn die meters op het Paterswoldsemeer?’
Kijk mee met 4 van de 17 vrijwillige doorzichtmeters die aan de slag zijn gegaan in het Paterswoldsemeer. De gegevens worden meegenomen in de aanpak en onderzoek naar een betere waterkwaliteit (vlog september 2022).
Wie zijn die meters op het Paterswoldsemeer - YouTube