Invasieve waterplanten

Invasieve waterplanten (exoten) zijn waterplanten die van nature niet in ons Nederlandse watersysteem thuishoren. Ze hebben daardoor geen natuurlijke vijanden en kunnen zich snel verspreiden. Hierdoor verdringen ze inheemse soorten. Op verschillende plekken op het Paterswoldsemeer treffen we grote waternavel aan.

Geen verband met KRW-maatregelen

De uitbreiding van invasieve waterplanten is een landelijk probleem. Het verspreidingsgebied wordt steeds groter en ze zijn lastig te bestrijden. Er is geen verband tussen de uitbreiding van invasieve waterplanten en de KRW-maatregelen. Maar ze kunnen wel een negatief effect hebben op de effectiviteit van de KRW-maatregelen. Daarom trekken we samen met het Meerschap en andere overheden op om deze waterplanten op het Paterswoldsemeer te bestrijden.

Invasieve waterplanten op het Paterswoldsemeer

Grote waternavel wordt sinds enkele jaren op verschillende plekken aangetroffen. Vanuit de wijk Ter Borch komen via de sluis plukjes waterwaaier het meer in. Dit is ook een invasieve exoot. Het kan dus zijn dat ook deze waterplant zich gaat vestigen in het Paterswoldsemeer. Beide planten woekeren en kunnen andere planten verdringen. Hierdoor verstoort het ecosysteem, levert het overlast op voor recreanten en de maatregelen die worden getroffen om de waterkwaliteit te verbeteren zullen minder effectief zijn.

Hoe herken je grote waternavel en waterwaaier

Waternavel

Grote waternavel is een moerasplant die behoort tot de klimopfamilie. Het is een invasieve oeverplant afkomstig uit Zuid-Amerika en ingevoerd als vijverplant. Grote waternavel groeit vooral in voedselrijk, stilstaand tot zwakstromend water, zoals moerassen, vijvers, kanalen en sloten. Onder zomerse omstandigheden kunnen binnen enkele dagen meterslange uitlopers worden gevormd waardoor watergangen volledig bedekt worden met dichte, drijvende matten van enkele centimeters dikte.

Grote waternavel wordt op verschillende plekken op het Paterswoldsemeer, in het slotenstelsel achter de Lage Wal en in het Hoornse Diep aangetroffen. Het plantje is aangevoerd via het Noord-Willemskanaal.

De plant heeft de volgende kenmerken:

Bijna ronde bladeren met diameter van 4-10 cm
Bladsteel in het midden van het blad
Het blad is onregelmatig 5-lobbig en aan de voet tot het midden ingesneden
Stengel 3-5 mm dik
Onbehaard en glanzend

Waterwaaier

Waterwaaier is een in de bodem wortelende, ondergedoken waterplant waarvan de bloemen en enkele kleine drijfblaadjes boven het wateroppervlak uitsteken. De stengels kunnen vele meters lang worden. De plant komt oorspronkelijk uit de gematigde en subtropische delen van Amerika. De plant groeit in zoet stilstaand of langzaam stromend water. Onder water kan het zeer dichte plantmassa’s ontwikkelen, waardoor waterlopen volledig kunnen dichtgroeien. Andere planten- en diersoorten worden verdrongen en het water wordt ongeschikt voor recreatie.

Waterwaaier wordt al enkele jaren aangetroffen in de watergangen van de wijk Terborch. Deze watergangen staan via de sluis in connectie met het Paterswoldsemeer.
De plant heeft de volgende kenmerken

Heldergroen van kleur
Onderwaterplant, bloemen steken wel uit
Kleine witte bloemen met een geel hartStengels al dan niet vertakt en tot meer dan 2 meter lang
Vlakke bladschijf bestaat uit 5 verdeelde blaadjes die telkens tot 5x toe gevorkt zijn

Melden invasieve waterplanten (exoten)

Zie je ergens grote waternavel of waterwaaier op het Paterswoldsemeer of in de kreken en slootjes hieraan verbonden? Meld dit dan bij het Meerschap via het online meldingsformulier: Waterplantenoverlast - Meerschap Paterswolde (meerschap-paterswolde.nl)(externe link)