Bijhouden effecten KRW-maatregelen op Paterswoldsemeer

Om de waterkwaliteit van het Paterswoldsemeer te verbeteren nemen we verschillende maatregelen. Deze maatregelen zijn deels in samenwerking met vertegenwoordigers uit de omgeving bedacht. Deze maatregelen zijn niet zo maar bedacht. Daar is goed over nagedacht. Er zijn eerst verschillende onderzoeken gedaan. En er zijn verschillende opties doorgerekend. Op basis hiervan zijn keuzes gemaakt.

Effecten van het maatregelenpakket

Om te kijken wat de maatregelen echt doen, kijken we enkele jaren achter elkaar wat de effecten zijn. Projectleider Daniëlle Hjartåker legt uit waarom.

Daniëlle: “We willen graag de waterkwaliteit van het Paterswoldsemeer volgen en monitoren welk effect de uitgevoerde maatregelen hebben. Daarnaast houden we de ontwikkeling van waterplanten goed in de gaten. Dat hebben we afgesproken met de omgeving. Zo kan het Meerschap op tijd maaien op plekken waar waterplanten voor overlast zorgen”.

Verschillende vormen van monitoring

Monitoring vindt op verschillende niveaus plaats. De kwaliteit van het water wordt al jaren gemeten volgens het vaste KRW-monitoringsprogramma. Het waterschap rapporteert dit één keer per drie jaar aan de Europese Unie. “Bij de KRW-monitoring wordt gekeken naar de aanwezigheid van nutriënten en schadelijke stoffen, maar ook naar de aanwezigheid van planten, vissen, waterinsecten en algen”, legt Daniëlle uit. 

Uit deze monitoring en rapportage moet straks duidelijk worden welk effect de maatregelen als geheel op de waterkwaliteit hebben en of daarmee de KRW-doelen zijn behaald. “Het zegt iets over het succes van alle maatregelen samen. Het laat alleen niet zien hoe goed elke maatregel op zichzelf werkt.  Daarom voeren we ook projectgebonden monitoring uit. Hierbij kijken we naar de afzonderlijke werking van de aangelegde ijzerzandpassage, de werking van de natuurvriendelijke oevers en de impact van de vissenbossen en -hotels op de vispopulatie”. 

0-meting om beginsituatie te bepalen

Voor de natuurvriendelijke oevers is afgelopen zomer een zogenaamde 0-meting uitgevoerd. Deze meting bestond uit een opname van de aanwezige waterplanten en het vastleggen van de 0-situatie middels foto’s. 
Maar wat is eigenlijk een 0-meting? Daniëlle legt uit: “Een 0-meting is een meting die je doet voordat je een maatregel uitvoert. Bij de meting leggen we de beginsituatie vast. Bij vervolgmetingen kun je dan kijken in welke mate de situatie verbetert. Bijvoorbeeld, hoe ontwikkelt de natuurvriendelijke oever zich en wat doet dat met de ecologie en de waterkwaliteit ter plaatse? Die vervolgmetingen voeren we in elk geval tot 2028 uit. We kijken naar de effecten over tijd en of we een trend zien. Als er een trend aanwezig is, dan is het mogelijk om voorspellingen te doen over de toekomstige effecten van de maatregelen en bij te sturen indien het nodig blijkt”.

Waterplanten en doorzicht 

Dankzij de maatregelen verbetert ook het doorzicht van het meer. Bij een hoger doorzicht komt zonlicht dieper in het water waardoor er mogelijk meer waterplanten gaan groeien. Een team van 15 vrijwilligers meet voor het tweede jaar het doorzicht in het meer. Sinds 2021 wordt daarnaast door een waterplantenexpert gekeken naar de waterplantenontwikkeling. De inzichten zeggen niet alleen iets over het effect van de maatregelen. Het geeft ook een beeld waar er gemaaid moet worden. Hierdoor kan het Meerschap op tijd de maaiboot er op uit sturen. 

Monitoring van de waterkwaliteit is belangrijk. Meer informatie over Monitoring